De Amsterdam School of Real Estate roept oud-studenten van de MRE- en MSRE-opleiding terug naar het opleidingsinstituut aan het IJ. In een openbare sessie op de laatste dag van vastgoedbeurs Provada riepen vier ASRE-docenten alumni op nieuwe kennis te komen maken in zogeheten Master Challenges.
De grenzen van de vastgoedsector vervagen. Waar vroeger heldere afbakeningen bestonden tussen winkels, woningen en kantoren, lopen de verschillende assetklassen steeds meer door elkaar. “Tegenwoordig beleggen wij het liefst in nicheproducten als logistiek, zorgvastgoed, datacenters, infrastructuur en maatschappelijk vastgoed”, vertelt ASRE-docent Hans op ‘t Veld, in het dagelijks leven hoofd Responsible Investment bij pensioenbelegger PGGM. “Die nieuwe vastgoedklassen, ook wel real assets, roepen nieuwe vragen op rondom financiering en waardering. Institutionele beleggers móeten er wel in investeren: wat in de benchmark komt, neem je op in je portefeuille.”
Nieuwe vastgoedklassen in portefeuilles, vragen om nieuwe kennis bij vastgoedprofessionals, betoogt Op ‘t Veld. Bovendien zit de vastgoedsector midden in een transitie van verduurzaming en het afscheid van fossiele brandstoffen. “Binnen het onderwijs en de sector is daar weinig aandacht voor. Taxateurs weten onvoldoende hoe zij hierop moeten anticiperen. De Europese Unie heeft een agenda, komt met SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation). De brede kennis om hiermee om te gaan ontbreekt in de vastgoedsector.”
Gevraagd naar de oplossing, stelt Op ‘t Veld dat de sector het wiel niet opnieuw hoeft uit te vinden. “Kijk over de traditionele grenzen van de sector heen. Benut de kennis die in aanpalende vakgebieden al beschikbaar is. Zo kun je slimmer omgaan met de uitdagingen die op vastgoedprofessionals afkomen.”
Vastgoed als dienst
Een verandering die research fellow Michel Knoppel van de ASRE ziet, is de overgang van het idee “een gebouw is een stapel verhuurbare ruimten” naar “vastgoed is een dienst”, ofwel real estate as a service. Doel is gebruikers zich thuis te laten voelen, hen flexibel ruimte te bieden die zich aanpast aan de behoefte en hen deel te laten zijn van een gemeenschap. “Een breed scala aan Amerikaanse start-ups houdt zich hiermee bezig”, vertelt Knoppel, die in een groot onderzoek de missies en visies van deze ondernemingen inventariseert. Die ontstaan doordat millennials tevreden zijn met gebruik en niet noodzakelijkerwijs streven naar bezit. “Echt, er gaat een wereld voor je open.”
De overgang van bezit naar dienst was het onderwerp van een Master Challenge, waarbij ASRE-docent Jos Sentel was betrokken. “We begonnen zonder enige theorie, we wilden vooral de discussie op gang brengen. Luchtvaartmaatschappij KLM en luchthavenexploitant Schiphol Real Estate droegen casussen aan. Het blijkt dat de brug tussen beleggers en huurders nog moet worden geslagen. Beleggers moeten nauwer aansluiten bij de leefstijl en drijfveren van eindgebruikers. Maatschappelijk relevant blijf je door vastgoed als dienst te leveren.”
Kennis zit al in hoofd
ASRE-directeur Leo Uittenbogaard ziet dat zijn instituut voor Vastgoedkunde alle benodigde kennis in huis heeft. “Die zit in de hoofden van de studenten die bij ons rondlopen en komt eruit in onze Master Challenges. De grenzen van het vak veranderen, maar hoe weet nog niemand. Samen inventariseren wij vier dagen lang alle knelpunten. De sector moet zich verbreden. Vandaar onze oproep: alumni, kom terug naar de collegebanken.”
Over welke kennis de alumni moeten meebrengen – die anderen dan weer kunnen ophalen – lopen de meningen in het panel uiteen. ASRE-directeur Uittenbogaard denkt aan een verschuiving van bedrijfseconomie naar bedrijfskunde: “Hoe breng je partijen samen, hoe ga je risico’s verdelen?” Docent Op ‘t Veld kijkt naar de instroom van nieuwe mensen in de vastgoedsector. “Die komen uit sectoren als fast moving consumer goods, elektronica, de techsector. Ik zou meer technologie in de mix willen gooien.” Research fellow Knoppel sluit zich aan bij Uittenbogaard. “Beleggers moeten businessmodellen van huurders doorgronden en hun aanbod daarop afstemmen”. ASRE-docent Jos Sentel draagt omgevingspsychologie aan, als sleutel tot het beïnvloeden van het gedrag van eindgebruikers. “Dat hebben wij nodig bij het realiseren van duurzaamheid en maatschappelijk rendement.”
Pensioen met 72
Op ‘t Veld sluit zich ook aan bij de oproep aan alumni van Uittenbogaard terug te keren naar het IJ. “Het idee achter de Master Challenges is co-creatie. Mijn ervaring is dat er dingen ontstaan waaraan nooit eerder is gedacht. Die moeten wij verder onderzoeken. Dit is echt iets heel anders dan in andere opleidingen gebeurt. We hebben tegenwoordig lange carrières, zo ga ik pas op mijn 72e met pensioen. Dat red ik nooit met de kennis die ik veertig jaar geleden heb opgedaan. Dus alumni, kom terug naar de collegebanken om samen nieuwe kennis te maken.”
Het panel
Van links naar rechts Leo Uittenbogaard, Hans op ‘t Veld, Michel Knoppel, Jos Sentel en gespreksaanjager Wabe van Enk.
Meer weten?
Lees hier alles over Master Challenges.